Complottheorieën: alledaagse discussies op Reddit geanalyseerd

De popularisering van complottheorieën leidt tot bezorgdheid over hun irrationele karakter en het extremisme van hun aanhangers. Deze studie onderzoekt het alledaagse online debat over complottheorieën (participatieve complotcultuur) op Reddit. Gebaseerd op 6 maanden etnografisch onderzoek en analyse van 242 discussies, toont het aan dat online complotdiscussies heterogeen zijn en voornamelijk gekenmerkt worden door conflict. In deze discussies worden drie manieren van denken geïdentificeerd: geloof, twijfel en spel. Discussies op Reddit over complottheorieën zijn dus geen homogene echochamber van radicaal geloof, maar een diverse cultuur waarin geloof voortdurend betwist wordt.

• De meeste mensen op het forum r/conspiracy op Reddit maken zelf geen posts, maar laten hun mening zien door middel van upvotes en downvotes. De mensen die wel zaken posten, bepalen waarover er gesproken wordt.
• De gesprekken gaan vooral over veelvoorkomende complottheorieën, zoals vaccins en school shootings. Ook klassieke theorieën over aliens, klimaatverandering, 9/11 en de maanlanding komen vaak aan bod.
• De deelnemers aan r/conspiracy hebben diverse overtuigingen en er is vaak conflict over wat waar is en wat niet. Hoewel ze een gemeenschappelijke kritische houding tegenover het mainstream geloof hebben, bekritiseren ze elkaar ook constant.
• Gebruikers van r/conspiracy nemen verschillende standpunten in: geloof (over wat waar is en wat niet), twijfel (over de vraag of je iets zeker kan weten, waarbij men liever twijfelt aan alles) en spel (over de vraag of het ertoe doet, waarbij men complottheorieën gebruikt om plezier te maken).
• Het spelen met complottheorieën is vanuit een theoretisch oogpunt relevant, deze speelse betrokkenheid kan namelijk de verspreiding van complottheorieën online vergroten.
• Het spelen met complottheorieën kan ook leiden tot het ontstaan van serieuze bewegingen zoals QAnon, die invloed hebben op de politiek en samenleving.
• Dit onderzoek richt zich specifiek op Reddit, maar er is meer onderzoek nodig om te begrijpen hoe participatieve complotculturen zich op verschillende platformen manifesteren.
• De diverse deelname aan de participatieve complotcultuur van r/conspiracy staat haaks op het idee van een "echo chamber" of "filter bubble". Gebruikers nemen deel aan een open en diverse cultuur waar geloof, twijfel en speelsheid een rol spelen. Geloven worden betwist in plaats van omarmd.