Beïnvloeden posts over alcohol het drinkgedrag van jongeren?
Jongeren zien veel alcohol-gerelateerde posts op sociale media. Deze Belgische studie bij 266 jongeren onderzocht hoe blootstelling aan deze posts jongeren hun drinkgedrag beïnvloedt. Blootstelling aan alcohol-gerelateerde posts met vrienden erin verhoogde de kans dat jongeren gingen drinken, terwijl dit niet het geval was voor blootstelling aan posts die enkel focusten op alcohol. Bovendien bleek dit voornamelijk het geval te zijn bij jongeren onder de 16 jaar. Dit onderzoek toont aan dat de invloed van sociale media op drinkgedrag afhangt van de inhoud van de sociale media post en de leeftijd van de jongeren.
Studie over
Adolescenten (13-18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Dagboekstudie
Survey
Medium/technologie
Sociale media
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
alcoholconsumptie
Sociale media
Kerninzichten
Voor deze studie werd eerst een achtergrond survey afgenomen bij jongeren tussen 14 en 17 jaar. Daarna volgde een dagboekstudie waarin de jongeren 17 dagen lang een korte dagelijkse vragenlijst moesten invullen. Zes maanden later werd dit nog eens herhaald. Op die manier verzamelden de onderzoekers 4100 beoordelingen van deelnemers.
Deelnemers rapporteerden in beide golven van de dagboekstudie dat ze geen of weinig posts zagen op sociale media die enkel focusten op alcohol of alcohol afbeeldden met vrienden erbij. De blootstelling varieerde wel van dag tot dag. In het weekend rapporteerden jongeren bijvoorbeeld meer blootstelling.
Gemiddeld gezien over alle jongeren heen, bleek dat meer blootstelling aan posts die alcohol afbeelden met vrienden erbij de kans vergrootte dat jongeren alcohol consumeerden. Dit effect is echter conditioneel: de kans om te drinken na blootstelling aan dit soort posts verhoogde bij jongeren onder de 16 jaar, maar verlaagde bij jongeren boven de 16 jaar.
Mogelijks speelt leeftijd dus een belangrijke rol omdat jongere adolescenten (die in een andere ontwikkelingsfase zitten en nog niet legaal alcohol mogen drinken in België) op een heel andere manier alcohol-gerelateerde posts kunnen opzoeken en interpreteren dan oudere adolescenten.
Het zou kunnen dat jongere adolescenten die wettelijk nog geen alcohol mogen consumeren meer toenadering zoeken tot online afbeeldingen van alcohol om toch inzicht te krijgen in de bestaande normen rond alcohol, terwijl oudere adolescenten dit eerder offline verkennen.
De onderzoekers concluderen dat het dus belangrijk is om een onderscheid te maken tussen verschillende soorten inhoud op sociale media wanneer het gaat over de effecten op drinkgedrag. Dit kan bijvoorbeeld helpen bij het ontwikkelen van effectievere preventiestrategieën. Bovendien blijkt leeftijd een belangrijke rol te spelen en moeten preventie- en interventie-inspanningen hieraan aangepast worden (bijvoorbeeld voornamelijk inzetten op preventie bij jongere adolescenten).
Vanherle, R., Beyens, I., & Beullens, K. (2023). Exposure to specific types of Alcohol-Related SNS content and Adolescents’ (Underage) drinking: A Two-Wave Daily Diary study. Media Psychology, 27(1), 50–75. https://doi.org/10.1080/15213269.2023.2228684
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.