Digitale stress bij jongeren: moeilijke balans tussen online en offline
Jonge kinderen in Vlaanderen krijgen steeds vroeger een smartphone, vaak al rond de leeftijd van acht jaar. Tegen het einde van de lagere school zijn de meesten al actief op sociale media zoals TikTok en Instagram. Hoewel sociale media kansen bieden voor sociaal contact, kunnen ze ook leiden tot digitale stress door constante meldingen en ongeschreven sociale regels. Deze studie onderzoekt de oorzaken en gevolgen van digitale stress in vriendschappen bij jongeren.
Studie over
Adolescenten (13-18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Focusgroepen
Medium/technologie
Smartphone
Internet
Sociale media
Tablet
Videogame
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
Mentaal welzijn
Sociale media
Digitale disconnectie
Mediawijsheid
Mediagebruik
Kerninzichten
Jongeren ervaren druk om onmiddellijk te reageren op berichten van hun (beste) vrienden om conflicten te vermijden.
Ze ervaren ook stress door de verwachtingen rondom leesbevestigingen en voelen zich soms "gestalkt" als ze niet snel genoeg reageren.
Naast sociale verplichtingen veroorzaken de vele notificaties gedurende de dag stress, waardoor het moeilijk kan zijn om een balans te vinden tussen online en offline activiteiten.
Niet alleen meldingen van berichten van vrienden, maar ook de vele notificaties van leerplatformen (zoals Smartschool) die ze krijgen buiten de schooluren zorgen voor stress.
Veel jongeren delen hun wachtwoorden met vrienden om verschillende redenen, zoals bewijs van vriendschap, gemeenschappelijke accounts op sociale media, of om streaks op Snapchat te behouden.
Jongeren zijn zich wel bewust van de risico's van het delen van wachtwoorden, zoals het hacken van accounts na ruzies met vrienden.
Dit artikel toont aan dat...
Scholen kunnen helpen om digitale stress te verminderen door het beperken van notificaties buiten schooluren en het bespreken van digitale stress tijdens de lessen rond mediawijsheid.
Het is belangrijk om niet alleen te focussen op de risico's van digitale media, maar ook op het bespreken van sociale normen en gezonde verwachtingen rond mediagebruik in vriendschappelijke relaties.
Naast sociale vaardigheden zijn ook technische vaardigheden belangrijk, zoals het beveiligen van accounts met tweefactorauthenticatie en het uitschakelen van notificaties van sociale media-apps.
Dit artikel is gebaseerd op twee studies:
Van Ouytsel, J., & De Groote, D. (2023). Research brief: early adolescents’ perceptions of the motivations and consequences of sharing passwords with friends in Belgium. Journal of Children and Media, 17(1), 75-86. https://doi.org/10.1080/17482798.2022.2088585
De Groote, D., & Van Ouytsel, J. (2022). Digital stress within early adolescents’ friendships–A focus group study from Belgium. Telematics and Informatics, 73, 101877. https://doi.org/10.1016/j.tele.2022.101877
Van Ouytsel, J., & De Groote, D. (2023). Digitale stress bij jonge adolescenten. Tijdschrift Voor Communicatiewetenschap, 51(1), 94–97. https://doi.org/10.5117/tcw2023.1.006.ouyt
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.