Hoe ver gaan echo chambers op YouTube? Analyse van vier complottheorie-commentaarsecties
Socialmediaplatformen zijn alomtegenwoordig. Er zijn veel discussies over de algoritmes en selectiebias die mensen in zogeheten online 'echo chambers' leiden. Wetenschappers beweren dat sociale media maatschappelijke polarisatie versterken en politiek extremisme aanwakkeren. Studies richten zich vaak op de media-effecten en negeren individuele agency en (sub)culturele waarden die communicatie vormgeven. Dit artikel analyseert vier complottheorie-commentaarsecties op YouTube en vraagt zich af hoe geïsoleerd en eenzijdig deze ruimtes zijn en hoe mensen in deze netwerken communiceren. De resultaten geven aan dat de discussies tussen homogene gesloten debatten en open debatten liggen. De mate waarin mensen zich in echo chambers bevinden hangt sterk samen met de lens van samenzwerings(sub)culturen.
Studie over
Volwassenen (>18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Discoursanalyse
Medium/technologie
Sociale media
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
Burgerschap
Mediagebruik
Sociale media
Mediawijsheid
Kerninzichten
Dit artikel onderzoekt of online samenzweringstheoriegroepen terecht worden begrepen als zelfgeïsoleerde "echo chambers".
Het onderzoek richt zich op discussies over samenzweringstheorieën op YouTube en concludeert dat deelnemers binnen een groep niet passief de dominante boodschap volgen, maar actief onderhandelen, kritiek leveren en zich verzetten tegen de ideologische boodschap van de video.
De mate van "echo chamberness" varieert tussen groepen en binnen groepen, en wordt beïnvloed door subculturele verschillen en sociale achtergronden.
Cultuurwaarden, normen en manieren van communicatie in online omgevingen zijn van invloed op de mate van "echo chamberness".
De bevindingen nuanceren en contextualiseren ons begrip van communicatie in veronderstelde gesloten ruimtes die mensen hun eigenaardige overtuigingen vormen en versterken.
Een kanttekening bij de studie: dit onderzoek focust op vier cases, en is niet representatief voor de veelzijdige samenzweringsgemeenschap in het algemeen of hun online manifestaties.
Het is belangrijk om te onderzoeken hoe de kenmerken van verschillende socialemediaplatformen interreageren met de sociale en culturele posities van gebruikers om het decoderingsproces van gebruikers te begrijpen. Een systematische cross-platform analyse is nodig om de processen van online communicatie te kunnen begrijpen en hun impact op de echte wereld te kunnen beoordelen.
Grusauskaite, K., Carbone, L., Harambam, J., & Aupers, S. (2023). Debating (in) echo chambers: How culture shapes communication in conspiracy theory networks on YouTube. New Media & Society. doi: 10.1177/14614448231162585
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.