Geloofwaardigheid op Instagram: Bron belangrijker dan verificatielabel
In het tijdperk van desinformatie is het moeilijk om te bepalen welke online berichten betrouwbaar zijn. Deze studie onderzoekt drie factoren die de geloofwaardigheid van Instagram-berichten beïnvloeden: de bron, een verificatielabel en het gebruik van afbeeldingen. Uit het onderzoek blijkt dat de bron het belangrijkst is: berichten van nieuwsmedia en NGO's worden als betrouwbaarder beschouwd dan die van twijfelachtige bronnen. Een verificatielabel heeft geen invloed op de geloofwaardigheid, en AI-gegenereerde afbeeldingen worden geloofwaardiger gevonden dan bewerkte foto's.
Studie over
Volwassenen (>18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Experiment
Medium/technologie
Artificiële intelligentie (AI)
Sociale media
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
factchecking
misinformatie
nieuwsupdates
vertrouwen in (nieuws)media
sociale media
Kerninzichten
Belang van de bron: De bron van een bericht is cruciaal voor de geloofwaardigheid. Berichten van betrouwbare bronnen, zoals publieke omroepen en NGO's, worden als geloofwaardiger beschouwd dan die van twijfelachtige, troll-achtige accounts. Dit bevestigt dat gevestigde bronnen nog steeds een belangrijke rol spelen in hoe mensen online berichten evalueren.
Effect van de verificatielabels: Verificatielabels, zoals het blauwe vinkje op social media, blijken geen invloed te hebben op de waargenomen geloofwaardigheid van een bericht. Dit suggereert dat mensen deze labels niet zien als een teken van authenticiteit of betrouwbaarheid, ondanks wat socialemediaplatforms beweren.
Afbeeldingstype en geloofwaardigheid: Afbeeldingen gegenereerd door AI worden als geloofwaardiger gezien dan gefotoshopte afbeeldingen. Dit wijst op een verschuiving in hoe mensen AI-content waarnemen, hoewel er zorgen blijven over de betrouwbaarheid van AI-gegenereerde beelden.
Visuele geletterdheid en perceptie: Mensen met een lagere visuele geletterdheid zijn geneigd om berichten als geloofwaardiger te beoordelen dan mensen met een hogere visuele geletterdheid. Dit benadrukt het belang van visuele geletterdheid in onderwijsplannen, vooral in een wereld die steeds meer afhankelijk is van visuele media.
Scepsis tegenover sociale media: Er is een algemene scepsis over berichten op sociale media, zelfs als ze van betrouwbare bronnen komen. Dit komt voort uit de perceptie dat het platform zelf een rol speelt in de geloofwaardigheid van de berichten.
D’haeseleer, Stephanie; Van Damme, Kristin; Pearce, Hayley, & Evens, Tom (2024). The credibility cocktail on Instagram: Assessing the impact of source, verification label and image manipulation on news message credibility. Journal of Applied Journalism & Media Studies. Online-first publicatie. https://doi.org/10.1386/ajms_00158_1
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.