Jongeren, narcisme en social media: meer posts, meer zelfbevestiging?
Hoewel de relatie tussen sociale media en narcisme bij jongeren al veelvuldig is onderzocht, blijft de richting van deze link onduidelijk. Deze studie onderzocht daarom, op basis van drie vragenlijsten verspreid over een jaar, of het posten van positieve zelfpresentaties op sociale media kan leiden tot meer narcisme en vice versa. Bijgevolg werd er ook onderzocht of jongeren met narcistische persoonlijkheidstrekken een lager gevoel van verbondenheid met leeftijdsgenoten hebben. Uit de resultaten bleek dat jongeren met hogere narcistische persoonlijkheidstrekken zich zowel vaker op een positieve manier presenteerden op sociale media, als zich sterker verbonden voelden met hun leeftijdsgenoten dan andere jongeren. Bovendien voorspelde een toename in narcistische persoonlijkheidstrekken een toename in het posten van aantrekkelijke uiterlijk-gerelateerde content. Er waren geen verschillen tussen geslacht of in het ontvangen van positieve feedback.
Studie over
Adolescenten (13-18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Longitudinaal onderzoek
Medium/technologie
Sociale media
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
Gen Z
narcisme
zelfpresentatie
Kerninzichten
Jongeren die veel positieve zelfpresentaties plaatsen op sociale media, door bijvoorbeeld hun uiterlijk, successen en interessant sociaal leven te benadrukken, hebben gemiddeld hogere niveaus van narcisme dan jongeren die zichzelf minder vaak op een positieve manier op sociale media presenteren. Desondanks voorspelde het regelmatig plaatsen van dit soort posts geen hogere niveaus van narcisme bij jongeren in deze studie.
Eerdere onderzoeken tonen aan dat het reflecteren over wat je op sociale media plaatst belangrijk is in de ontwikkeling van narcisme, wat kan verklaren waarom het post-gedrag op zich niet tot een verhoging in narcisme leidt.
Narcisme voorspelt wel het plaatsen van posts waarin jongeren hun uiterlijk op een aantrekkelijke manier presenteren, maar niet het plaatsen van content waarin ze hun successen of hun sociaal leven op een interessante manier belichten.
Jongeren met hogere narcistische trekken, voelen zich sterker verbonden met hun leeftijdsgenoten dan andere jongeren. Dit komt waarschijnlijk doordat narcisten vaak hun sociale vaardigheden overschatten en hierdoor denken dat ze beter met hun leeftijdsgenoten omgaan dan ze werkelijk doen.
Gevoelens van beloning en empathie spelen mogelijk een rol in de relatie tussen narcisme en socialemediagebruik, en zouden in toekomstig onderzoek meer aandacht moeten krijgen.
Het ontvangen van positieve feedback en geslacht hadden geen invloed op de relatie tussen narcisme en het plaatsen van positieve zelfpresentaties. Tegelijk zijn er wel andere genderverschillen merkbaar: meisjes posten vaker over zichzelf op een positieve manier en zijn meer gehecht aan hun leeftijdsgenoten dan jongens, terwijl jongens hogere niveaus van narcisme rapporteren.
Vanhoffelen, G., Schreurs, L., & Vandenbosch, L. (2024). Me, My Self-Presentations and I: Within-Person Associations Between Narcissism, Social Media Use and Peer Attachment. Media Psychology, 1–28. https://doi.org/10.1080/ 15213269.2024.2366925
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.