AI Media Barometer toont verschillen tussen mediaprofessionals

De AI Media Barometer is een onderzoek naar de toepassingen van (generatieve) AI in de Vlaamse mediasector, waarbij specifiek gekeken wordt naar hoe professionals op het gebied van communicatie, journalistiek en design zelf AI-tools gebruiken in hun job. Het onderzoek is gebaseerd op een kwantitatieve survey bij meer dan 550 professionals, gecombineerd met kwalitatieve interviews. De bevraagde mediaprofessionals schatten hun eigen AI-competenties hoog in, en 9 op 10 gebruikt al AI. Er zijn duidelijke verschillen merkbaar tussen de verschillende bevraagde groepen. 

Algemene bevindingen

• ‍AI wordt veel gebruikt, maar niet door iedereen: Bijna 90% van de mediaprofessionals gebruikt AI, bij journalisten ligt dat cijfer lager. Dagelijks gebruikt bijna 1 op de 5 professionals AI, en de helft minstens wekelijks.
• Transparantie kan beter: Meer mensen gebruiken AI dan ze denken dat hun collega's doen. Dit wijst mogelijk op een gebrek aan openheid in organisaties.
• Toegevoegde waarde is duidelijk: AI helpt vooral met efficiënter werken, ondersteuning, en het stimuleren van creativiteit en inspiratie.
• Zorgen over AI zijn groot: Professionals maken zich zorgen over ethische kwesties, privacy, kwaliteit, baanverlies en de impact op het milieu.
• Verantwoordelijkheid ligt bij iedereen: Mediaprofessionals vinden zichzelf verantwoordelijk voor hun AI-gebruik, maar verwachten ook begeleiding van overheden, technologische bedrijven en juridische afdelingen.
• Richtlijnen ontbreken vaak: Veel organisaties hebben geen duidelijke regels over hoe AI gebruikt moet worden. Dit kan problemen veroorzaken.
• Leeftijd speelt een rol: Oudere professionals gebruiken AI minder vaak en zien er minder voordelen in. Dit kan een uitdaging zijn bij het invoeren van AI op de werkvloer.

Communicatieprofessionals

1. Eén op vijf communicatieprofessionals gebruiken dagelijks een vorm van AI voor hun job.
2. AI wordt het meest gebruikt voor tekstproductie, inspiratie en vertalingen.
3. Eén op vier van de communicatieprofessionals geeft aan dat hun taken veranderd zijn sinds de komst van AI.
4. Communicatieprofessionals zien vooral voordelen in meer creativiteit en efficiëntie. Ze zijn niet bang voor hun job.
5. Drie kwart van de communicatie-professionals maakt zich zorgen over het gebruik van AI in communicatie.

Designers

1. Designers vinden zelf dat ze goed bezig zijn op het gebied van AI.
2. Vier op de tien designers vinden dat hun werk veranderd is door GenAI. 
3. Designers houden AI nog een beetje weg van hun kerntaken, en gebruiken het vooral voor secundaire werkzaamheden.
4. Ethische kwesties gaan voor designers vooral over IP (auteursrecht) en een goede vergoeding voor hun werk.
5. Designers kijken voor ethische verantwoordelijkheid deels naar anderen.

Journalisten

1. Het gebruik van AI bij journalisten ligt lager dan bij de andere mediaprofessionals.
2. AI heeft de journalistiek (nog) niet veranderd, wel efficiënter gemaakt.
3. AI wordt niet gebruikt om content te creëren en feiten te verifiëren (al is er nuance nodig).
4. De stem van de journalist speelt een rol: journalistiek is werk door mensen voor mensen.
5. Er is veel interesse in de ethiek van AI, maar er heerst enige onduidelijkheid over deontologische richtlijnen.