Banaal nationalisme: Hoe SKAMNL en wtFOCK nationale identiteit subtiel vormgeven

Banaal nationalisme is het continue herhalen van nationale symbolen in het dagelijks leven, waardoor ze onzichtbaar worden. Deze studie vergelijkt de adaptaties van het eerste seizoen van het format SKAM in Nederland en Vlaanderen. SKAMNL focust op minder zichtbare culturele elementen zoals identiteit, terwijl wtFOCK nationale feestdagen en lokale merken benadrukt. Beide series tonen zowel een lokale als een transnationale jongerencultuur. Dit onderzoek laat zien hoe banaal nationalisme bijdraagt aan het vormen van een nationale identiteit.

• Banaal nationalisme: Dit is het herhalen van nationale symbolen in het dagelijks leven, zoals vlaggen of volksliederen. Deze symbolen worden zo vaak gebruikt dat mensen ze niet meer bewust opmerken. Ze dragen bij aan het gevoel van een nationale identiteit zonder dat mensen zich daar bewust van zijn.
• SKAMNL vs. wtFOCK: SKAMNL en wtFOCK zijn twee adaptaties van hetzelfde tv-format, maar waarin banaal nationalisme op verschillende manieren tot uiting komt. SKAMNL maakt subtiele aanpassingen die minder opvallen, terwijl wtFOCK duidelijkere nationale symbolen gebruikt. Dit verschil toont hoe beide series hun lokale cultuur integreren.
• Culturele aanpassingen: Beide series passen culturele elementen aan om beter bij hun lokale publiek te passen. Dit kan variëren van eetgewoontes en merken tot de manier waarop personages zich gedragen. Deze aanpassingen helpen de series om herkenbaar en relevant te blijven voor hun kijkers.
• ‍Expliciet vs. impliciet: wtFOCK gebruikt zichtbare nationale symbolen zoals lokale merken en feestdagen, wat duidelijker verwijst naar de Vlaamse cultuur. SKAMNL daarentegen maakt subtielere aanpassingen in dialoog en stijl, die minder opvallen maar toch de Nederlandse cultuur weerspiegelen. Dit laat zien hoe banaal nationalisme zowel openlijk als verborgen kan zijn.
• Identiteit en mentaliteit: SKAMNL richt zich meer op subtiele veranderingen in de manier waarop personages denken en zich gedragen. Dit omvat aanpassingen in dialogen en scènes die de Nederlandse mentaliteit en identiteit weerspiegelen. Deze subtiele veranderingen dragen bij aan een gevoel van nationale identiteit zonder expliciet te zijn.
• Representatie van diversiteit: SKAMNL toont een meer open houding tegenover diversiteit, inclusief religieuze, etnische en seksuele diversiteit. Dit komt tot uiting in de manier waarop verschillende personages en thema's worden gepresenteerd. Deze openheid helpt om een breder en inclusiever beeld van de samenleving te geven.
• Authenticiteit: SKAMNL probeert een 'authentieker' beeld neer te zetten door expliciete en directe representaties van onderwerpen zoals seksualiteit. Dit omvat open dialogen en scènes die realistischer en minder gepolijst zijn. Deze aanpak maakt de serie herkenbaarder en relevanter voor jongeren.

De auteurs spreken over een continuüm van banaal nationalistische tekenen die meer openlijk verwijzen naar een nationale context ( locatie, taal, eetgewoontes, feestdagen) en andere tekenen die minder opvallende articulaties zijn (zoals de invulling van de personages). Sommige productionele aanpassingen zijn wellicht onbewust, zonder oog op het afbeelden van een nationale context, zoals aanpassingen aan de linguïstische codes of de mentaliteit en identiteiten binnen de adaptatie.