Reacties op protesten door politici: een kans om hun eigen positie te communiceren

Politici gebruiken sociale media om zichzelf te presenteren over publieke kwesties en opnieuw verkozen te worden. Zo kunnen ze bijvoorbeeld gebruikmaken van een protest om dit te doen. Deze studie onderzoekt hoe politici reageren op protesten via sociale media en welke factoren hun reacties bepalen. Door te kijken naar Tweets en Facebookposts (N=8.211) van 225 Belgische politici die reageerden op protesten in Brussel (N=124), stelden de onderzoekers vast dat politici voornamelijk een positie innemen ten aanzien van een protest in hun posts op sociale media in plaats diens eigen daden extra in de verf te zetten, of andere politici of betogers aan de kaak te stellen. Politici reageren bovendien verschillend afhankelijk van hun politieke functie en ideologie.

• Politici reageren via sociale media voornamelijk op protesten door hun standpunt erover te delen. In bijna 67% van de berichten geven politici expliciet hun mening en meestal is die positief (46,84%).

• Andere soorten reacties, zoals het met de vinger wijzen naar een politieke actor (zo'n 16%) of verdienste claimen voor maatregelen die ze zelf hebben genomen rond het thema (zo'n 15%) komen minder vaak voor. In 10% van de posts doen politici aan zelfprofilering. Politici beschuldigen ook zelden betogers in hun online protestcommunicatie.

• Politici gebruiken verschillende strategieën op Twitter en Facebook, waarbij Facebook meer gebruikt wordt voor het toeschrijven van schuld, zelfprofilering of het in de kijker plaatsen van diens eigen verwezenlijkingen. Op Twitter nemen politici vaker een standpunt in. Deze verschillen kunnen verklaard worden door de verschillende technische mogelijkheden van de platformen.

• Politici van verschillende politieke partijen reageren anders op protesten:
  • Leden van de oppositie leggen in hun reacties vaker de schuld bij een politieke actor.
  • Politici die in de regering zitten gaan sneller verdiensten claimen voor maatregelen die ze al hebben genomen over het onderwerp, alsook gaan ze meer reclame maken voor de protesten.
  • Wanneer een politicus tot een partij behoort die eigenaar is van het issue/onderwerp van het protest, is die meer geneigd om hun standpunt te delen in hun reactie.
  • Rechtse politici zijn meer geneigd betogers met de vinger te wijzen of te beschuldigen van hun daden.
• Protestkenmerken beïnvloeden ook hoe politici reageren:
  • Bij grote protesten gaan politici meer geneigd zijn om hun standpunt te delen.
  • Als een protest onrustig verloopt, zijn politici meer geneigd betogers te beschuldigen.
  • Wanneer het protest gaat over een sterk gepolitiseerd onderwerp (zoals klimaat, werk of migratie) nemen politici sneller een standpunt in of gaan ze over tot het beschuldigen van politici of betogers.