Woke als bedreiging? Een analyse van het discours in Vlaamse kranten
Vanaf 2021 werd “woke” een veelbesproken onderwerp in het Vlaamse publieke debat. Dit onderzoek laat zien hoe de mainstream media hebbenbijgedragen aan de opkomst en constructievan discussies over wokeness. Deze studie analyseert hoe “woke” op de mediaplanning verscheen en de rol van journalisten en hun bronnen in het vormgeven van deze discussie. Ondanks de poging van journalisten om neutraal te blijven, werd woke vaak negatief gepresenteerd als een bedreiging voor de vrijheid van meningsuiting en vaak politiek gebruikt door invloedrijke personen.
Studie over
Media-inhoud
discourse
Journalisten
Onderzoeksmethode(n)
Discoursanalyse
Inhoudsanalyse
Medium/technologie
website
krant
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
publieke omroep
(hoofd)redacteurs
media-aandacht
partijdigheid
Kerninzichten
Negatieve framing van "woke" – In de Vlaamse pers werd woke vaak gepresenteerd als een probleem of bedreiging, vooral voor vrijheid van meningsuiting. Dit beeld werd voornamelijk verspreid door elitefiguren zoals academici, mediapersoonlijkheden en politici.
Rol van primaire definieerders – Bepaalde invloedrijke personen, zoals KU Leuven-rector Luc Sels en politicus Bart De Wever, speelden een grote rol in het bepalen van hoe "woke" in de media werd besproken. Zij brachten het onderwerp op de agenda en legden de nadruk op de negatieve aspecten ervan.
Journalisten als secundaire definieerders – Hoewel journalisten probeerden objectief te blijven, versterkten ze vaak de framing van woke als een bedreiging door voornamelijk te reageren op anti-woke stemmen in plaats van het onderwerp zelfstandig te definiëren. Hierdoor werd woke een vast begrip in het publieke debat met vooral negatieve connotaties.
Amerikaanse invloed – Het debat over woke in Vlaanderen werd sterk beïnvloed door discussies in de VS en het VK. Veel gebruikte termen zoals “cancel culture” en “culture wars” werden overgenomen, waardoor het debat in Vlaanderen minder gebaseerd was op lokale situaties.
Politieke en strategische inzet van het debat – Politieke partijen, vooral ter rechterzijde, gebruikten anti-woke retoriek strategisch om zich te profileren en stemmen te winnen. Vooral N-VA en Vlaams Belang zetten woke in als een symbool van linkse "excessen" en als argument tegen progressieve veranderingen.
Beperkte tegenspraak – Hoewel sommige opiniestukken kritiek leverden op de negatieve framing van woke, bleef het dominante discours grotendeels bepaald door anti-woke stemmen. Zelfs kritische journalisten bevestigden vaak onbedoeld het beeld van woke als een probleem door er steeds op te reageren. Samengevat laat de studie zien hoe woke in Vlaanderen vooral als een controversieel en negatief fenomeen werd neergezet, waarbij de media een belangrijke rol speelden in het verspreiden en versterken van deze visie.
Dhoest, A., & Paulussen, S. (2024). The mediated construction of “woke”: Emerging discourses and primary definers in the Flemish press. Journalism, 0(0). https://doi.org/10.1177/14648849241260942
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.